ความเข้มข้นแอลกอฮอล์และการพัฒนาสูตรเจลล้างมือ

ตอบคำถามของคุณดังนี้ค่ะ:

1. ในแอลกอฮอล์ 95%, 96.5%, 99.9% มีส่วนผสมอะไรอีกที่ขาดไปไม่เต็ม 100%
   ส่วนผสมที่ "ขาดไป" ในแอลกอฮอล์ที่มีความเข้มข้นไม่ถึง 100% นั้น ส่วนใหญ่คือน้ำ (Water) ค่ะ แอลกอฮอล์บริสุทธิ์ 100% (Absolute Alcohol) นั้นดูดความชื้นจากอากาศได้ง่ายมาก ทำให้ยากที่จะคงความบริสุทธิ์ 100% ไว้ได้ในสภาพแวดล้อมทั่วไป ดังนั้น แอลกอฮอล์ที่เราใช้กันในความเข้มข้นต่างๆ เช่น 95%, 96.5%, 99.9% จึงหมายถึงมีแอลกอฮอล์ (เช่น เอทานอล หรือ ไอโซโพรพานอล) อยู่ในสัดส่วนตามตัวเลขนั้นๆ ส่วนที่เหลือคือน้ำค่ะ

2. สมมติว่าในการทำแอลกอฮอล์เจลล้างมือที่บอกว่าใช้แอลกอฮอล์ในอัตราส่วน 70% คือใช้แอลกอฮอล์เกรดไหน ถ้าใช้แอลกอฮอล์เกรด 95% สัดส่วนแอลกอฮอล์จริงๆก็จะไม่ถึง 70% เพราะมีส่วนผสมอื่นๆมาร่วมด้วยสิคะ
   เมื่อพูดถึงการทำแอลกอฮอล์เจลล้างมือที่ต้องการความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ 70% นั้น หมายถึงความเข้มข้นของ แอลกอฮอล์บริสุทธิ์ (Active Ingredient) ในผลิตภัณฑ์เจลสำเร็จรูปค่ะ

   • โดยทั่วไปแล้ว การผลิตจะใช้แอลกอฮอล์เกรดที่มีความเข้มข้นสูงกว่า 70% เป็นสารตั้งต้น เช่น แอลกอฮอล์ 95% หรือ 96.5% (ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเอทานอล) หรืออาจใช้ไอโซโพรพานอล 99.9% ก็ได้ ขึ้นอยู่กับสูตร
   • ในการคำนวณสูตรเพื่อให้ได้ความเข้มข้นสุดท้ายที่ 70% นั้น จะต้องคำนวณปริมาณของแอลกอฮอล์ตั้งต้น (เช่น 95%) ที่ต้องใช้เพื่อให้มีปริมาณแอลกอฮอล์บริสุทธิ์เพียงพอที่จะทำให้ความเข้มข้นในเจลสุดท้ายเป็น 70%
   • ตัวอย่าง: หากต้องการทำเจล 100 กรัม ที่มีแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ 70 กรัม และเราใช้แอลกอฮอล์ 95% เป็นสารตั้งต้น เราจะต้องใช้แอลกอฮอล์ 95% ในปริมาณที่มากกว่า 70 กรัมเล็กน้อย เพื่อให้ได้ปริมาณแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ 70 กรัม (ประมาณ 70 / 0.95 = 73.68 กรัม ของแอลกอฮอล์ 95%) ส่วนที่เหลือในสูตรก็จะเติมด้วยน้ำ สารก่อเจล (เช่น Carbomer) กลีเซอรีน และส่วนผสมอื่นๆ
   • ดังนั้น การใช้แอลกอฮอล์เกรด 95% ไม่ได้หมายความว่าความเข้มข้นสุดท้ายจะไม่ถึง 70% ค่ะ แต่หมายถึงเราต้องใช้แอลกอฮอล์ 95% ในปริมาณที่เหมาะสมตามการคำนวณ เพื่อให้ปริมาณแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ในเจลสำเร็จรูปมีสัดส่วนเท่ากับ 70% ของน้ำหนักหรือปริมาตรรวมทั้งหมดค่ะ

สรุปคือ ความเข้มข้นที่ระบุบนฉลากแอลกอฮอล์ (เช่น 95%) คือสัดส่วนของแอลกอฮอล์ต่อน้ำในขวดนั้น ส่วนความเข้มข้นที่ต้องการในเจลล้างมือ (70%) คือสัดส่วนของแอลกอฮอล์บริสุทธิ์ต่อปริมาณเจลทั้งหมด ซึ่งต้องคำนวณปริมาณแอลกอฮอล์ตั้งต้นให้ถูกต้องเพื่อให้ได้ความเข้มข้นสุดท้ายตามที่ต้องการค่ะ