ปัญหาความเสถียรในสูตรสบู่เหลวสครับกาแฟ

ถามโดย: patzyzaass เมื่อ: June 26, 2015 ประเภทผลิตภัณฑ์: เครื่องสำอาง

คำถาม

ดิฉันกำลังพัฒนาสูตรสบู่เหลวสครับกาแฟ โดยใช้เบส N 70 (SLES) ที่เพิ่มความข้นด้วย Sodium Chloride (เกลือ) และได้เพิ่มส่วนผสมธรรมชาติ เช่น กากกาแฟ, นม, น้ำผึ้ง, สารสกัดทานาคา, ขมิ้น, และไพล แต่สูตรมีปัญหาดังนี้ค่ะ:

  • การแยกชั้น (มีชั้นน้ำมัน)
  • อนุภาคของแข็งตกตะกอน
  • เนื้อสูตรเหลวลงหลังจากเติม Tween 80

อยากทราบสาเหตุของปัญหาเหล่านี้ และวิธีการทำสูตรสครับเหลวให้มีความเสถียร ไม่แยกชั้น และไม่ตกตะกอนค่ะ

คำตอบ

สวัสดีค่ะ

ขอบคุณที่ให้รายละเอียดเกี่ยวกับสูตรสบู่เหลวสครับกาแฟที่ทำนะคะ จากปัญหาที่อธิบายมา (การแยกชั้น มีลักษณะเป็นน้ำมันตกตะกอน และเนื้อเหลวลงหลังเติม Tween 80) นี่คือคำอธิบายว่าอาจเกิดอะไรขึ้น และหลักการทั่วไปในการแก้ไขปัญหาเหล่านี้ค่ะ

  1. การแยกชั้นและชั้นน้ำมัน: ชั้นน้ำมันที่อยู่ด้านล่างน่าจะเป็นส่วนประกอบที่ไม่ชอบน้ำ (เช่น น้ำมัน ไขมัน) ที่มาจากส่วนผสมธรรมชาติที่คุณใส่ลงไป เช่น กากกาแฟ นม น้ำผึ้ง และสารสกัดจากพืชต่างๆ (ทานาคา ขมิ้น ไพล) ส่วนประกอบเหล่านี้เข้ากันได้ไม่ดีนักกับเบสสบู่ที่เป็นน้ำ (N 70 / SLES) หากไม่มีระบบอิมัลซิไฟเออร์ (Emulsifier) ที่เหมาะสม ส่วนประกอบที่เป็นน้ำมันเหล่านี้ก็จะแยกตัวออกมาเมื่อตั้งทิ้งไว้ค่ะ
  2. การตกตะกอนของของแข็ง: กากกาแฟและอนุภาคของแข็งอื่นๆ จากทานาคา ขมิ้น และไพล ตกตะกอนลงไป เนื่องจากเบสสบู่เหลวไม่มีความสามารถในการช่วยแขวนลอย (Suspending Power) ที่เพียงพอ แม้ว่าเกลือ (Sodium Chloride) จะช่วยเพิ่มความข้นในระบบ SLES ได้ แต่ความข้นลักษณะนี้ (การเพิ่มความหนืด) มักจะไม่เพียงพอที่จะพยุงอนุภาคของแข็งที่มีความหนาแน่นให้แขวนลอยอยู่ได้ในระยะยาวค่ะ
  3. เนื้อเหลวลงหลังเติม Tween 80: Tween 80 เป็นสารอิมัลซิไฟเออร์ที่ช่วยกระจายน้ำมันได้ อย่างไรก็ตาม การเติม Tween 80 ลงในระบบ SLES ที่ข้นด้วยเกลืออยู่แล้ว อาจไปรบกวนโครงสร้างไมเซลล์ที่ทำให้เกิดความหนืด ทำให้เนื้อสบู่เหลวลง ซึ่งทำให้ปัญหาการตกตะกอนแย่ลงไปอีกค่ะ

ในการทำสูตรสบู่สครับเหลวที่เสถียร ไม่แยกชั้น และไม่ตกตะกอน โดยทั่วไปจำเป็นต้องมี:

  • ระบบอิมัลซิไฟเออร์ (Emulsifier System) ที่มีประสิทธิภาพ: เพื่อช่วยกระจายส่วนประกอบที่เป็นน้ำมันไม่ให้แยกชั้น Tween 80 สามารถเป็นส่วนหนึ่งของระบบนี้ได้ แต่ชนิดและปริมาณที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับลักษณะของน้ำมันที่ต้องการกระจายค่ะ
  • สารช่วยแขวนลอย (Suspending Agent หรือ Rheology Modifier): นี่เป็นสิ่งสำคัญมากในการช่วยพยุงอนุภาคของแข็งให้กระจายตัวอยู่ได้ สารกลุ่มโพลิเมอร์ เช่น Carbomer, Xanthan Gum หรือ Acrylates Copolymer มักถูกนำมาใช้ในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดแบบเหลวเพื่อสร้างโครงสร้างคล้ายเจล หรือสร้างแรงต้านการไหล (Yield Stress) ที่ช่วยยึดอนุภาคของแข็งไว้ การเพิ่มความข้นด้วยเกลือเพียงอย่างเดียวมักไม่เพียงพอค่ะ
  • ความเข้ากันได้และความเสถียร: การทำให้ส่วนผสมทั้งหมดเข้ากันได้ดีและมีความเสถียรเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้ส่วนผสมธรรมชาติ ซึ่งอาจมีองค์ประกอบที่หลากหลายและทำให้เกิดความเสี่ยงด้านความไม่เสถียรทางจุลินทรีย์หรือทางเคมีได้ง่าย

การทำสูตรที่มีส่วนผสมธรรมชาติในปริมาณมาก เช่น กากกาแฟ นม น้ำผึ้ง และสารสกัดจากพืชต่างๆ เป็นเรื่องที่ซับซ้อน เนื่องจากส่วนผสมเหล่านี้มีองค์ประกอบที่หลากหลาย (เช่น น้ำตาล โปรตีน ไขมัน ของแข็ง) ซึ่งเป็นความท้าทายในการทำให้คงตัวอยู่ในเฟสเดียวค่ะ

น่าเสียดายว่า การแก้ไขสูตรที่ทำไปแล้วซึ่งเกิดการแยกชั้นและเหลวลง ทำได้ยากมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อไม่ทราบคุณสมบัติที่แท้จริงและคุณภาพของส่วนผสมธรรมชาติทั้งหมดที่ใช้ สูตรที่เสถียรจำเป็นต้องได้รับการออกแบบตั้งแต่ต้น โดยมีการเลือกใช้สารอิมัลซิไฟเออร์และสารช่วยแขวนลอยที่เหมาะสมและสมดุลกับระบบสารลดแรงตึงผิวค่ะ

เราแนะนำให้ศึกษาหลักการทำสูตรมาตรฐานสำหรับผลิตภัณฑ์สครับแบบเหลว หรือขอคำแนะนำจากผู้จำหน่ายเคมีภัณฑ์เครื่องสำอางที่มีความเชี่ยวชาญ และสามารถให้คำแนะนำเกี่ยวกับการนำส่วนผสมธรรมชาติมาใช้ รวมถึงการเลือกใช้สารช่วยแขวนลอยและอิมัลซิไฟเออร์ที่เหมาะสมสำหรับผลิตภัณฑ์ที่คุณต้องการค่ะ