สครับขยายตัวและมีแก๊ส: การปนเปื้อนจุลินทรีย์และการกันเสีย
คำถาม
ฉันทำผลิตภัณฑ์สครับโดยใช้ส่วนผสมดังนี้:
- Cetyl Alcohol (Vegetable)
- Coffee Extract
- Honey
- Phenoxyethanol
หลังจากทิ้งไว้ประมาณ 2 สัปดาห์ ผลิตภัณฑ์มีการขยายตัวและมีฟองแก๊สเกิดขึ้น ดันผลิตภัณฑ์ออกมานอกบรรจุภัณฑ์
ฉันมีคำถามดังนี้ค่ะ:
- ส่วนผสมใดในนี้ทำให้เกิดการดันตัวหรือเกิดแก๊สได้?
- แล้วถ้าหากเป็นแก๊สมันจะเป็นอะไรไหมคะ ถ้าเอาไปใช้ และมันจะมีส่วนทำให้ของเสียเร็วไหมคะ?
- ควรเปลี่ยนวัตถุดิบใดๆ ไหมคะ?
คำตอบ
ทำความเข้าใจเรื่องแก๊สและการขยายตัวในสครับของคุณ
ปัญหาที่คุณพบว่าสครับของคุณมีการขยายตัวและดันออกมานอกกระปุก รวมถึงมีฟองแก๊สเกิดขึ้นหลังจากทิ้งไว้ 2 สัปดาห์นั้น มีสาเหตุที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดคือ กิจกรรมของจุลินทรีย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการหมัก (fermentation) ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อจุลินทรีย์ (เช่น แบคทีเรีย ยีสต์ หรือรา) เจริญเติบโตในผลิตภัณฑ์ของคุณและใช้วัตถุดิบบางอย่างเป็นอาหาร ทำให้เกิดแก๊ส (ส่วนใหญ่มักเป็นคาร์บอนไดออกไซด์) เป็นผลพลอยได้ แก๊สนี้จะสะสมและสร้างแรงดันภายในภาชนะที่ปิดสนิท ทำให้เกิดการขยายตัวที่คุณสังเกตเห็น
มาตอบคำถามของคุณทีละข้อนะคะ:
ส่วนผสมใดในนี้ทำให้เกิดการดันตัวหรือเกิดแก๊สได้?
ตัวส่วนผสมเองไม่ได้ทำให้เกิดแก๊สโดยตรง แต่ส่วนผสมบางอย่างทำหน้าที่เป็นแหล่งอาหารสำหรับจุลินทรีย์ ในสูตรของคุณ Coffee Extract และ Honey มีแนวโน้มสูงที่จะเกิดการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์และการหมัก เนื่องจากมีน้ำตาลและสารอาหารอื่นๆ แก๊สที่เกิดขึ้นเป็นผลมาจากการที่จุลินทรีย์ย่อยสลายส่วนผสมเหล่านี้ค่ะ
ตามที่ได้ยืนยันไปก่อนหน้านี้ Cetyl Alcohol ไม่ได้เป็นสาเหตุของการเกิดแก๊สค่ะแล้วถ้าหากเป็นแก๊สมันจะเป็นอะไรไหมคะ ถ้าเอาไปใช้ และมันจะมีส่วนทำให้ของเสียเร็วไหมคะ?
ตัวแก๊สเอง (น่าจะเป็นคาร์บอนไดออกไซด์) ไม่ได้เป็นอันตรายโดยเนื้อแท้ในบริบทนี้ อย่างไรก็ตาม การมีแก๊สเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่าผลิตภัณฑ์ของคุณ มีการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ การใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีการปนเปื้อนอาจทำให้เกิดการระคายเคืองผิว การติดเชื้อ หรืออาการแพ้ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผิวหนังมีการระคายเคืองหรือมีบาดแผล ที่สำคัญกว่านั้น การปนเปื้อนหมายความว่าผลิตภัณฑ์เสียแล้ว และอายุการใช้งาน (shelf life) ที่ตั้งใจไว้จะลดลงอย่างมากหรือหมดไป การขยายตัวและแก๊สเป็นสัญญาณว่าผลิตภัณฑ์ไม่เสถียรและไม่ปลอดภัยสำหรับการใช้งานอีกต่อไปค่ะควรเปลี่ยนวัตถุดิบใดๆ ไหมคะ?
แม้ว่าคุณไม่จำเป็นต้องเปลี่ยนวัตถุดิบหลักอย่าง Coffee Extract หรือ Honey หากเป็นส่วนสำคัญของสครับของคุณ แต่คุณจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้อง ปรับปรุงระบบการกันเสีย ของคุณ Phenoxyethanol เพียงอย่างเดียว แม้จะมีประสิทธิภาพต่อแบคทีเรียหลายชนิด แต่ก็มักจะไม่เพียงพอที่จะป้องกันยีสต์และรา ซึ่งเป็นสาเหตุทั่วไปของการหมักในส่วนผสมจากธรรมชาติเช่นเดียวกับในสูตรของคุณค่ะข้อแนะนำ:
- เสริมประสิทธิภาพการกันเสีย: พิจารณาใช้สารกันเสียแบบ Broad-spectrum ที่มีประสิทธิภาพครอบคลุมทั้งแบคทีเรีย ยีสต์ และรา ผลิตภัณฑ์อย่าง Phenoxyethanol SA (eq. Optiphen Plus) ถูกออกแบบมาเพื่อการป้องกันที่ครอบคลุม และมีส่วนผสมอย่าง Caprylyl Glycol และ Sorbic Acid ที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการต้านเชื้อรา สารกันเสียแบบ Broad-spectrum อื่นๆ ที่มีการผสมผสานของสารกันเสียหลายชนิดก็อาจเหมาะสมเช่นกันค่ะ
- อัตราการใช้และค่า pH: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าใช้สารกันเสียในอัตราที่แนะนำสำหรับสูตรของคุณ และค่า pH ของผลิตภัณฑ์สุดท้ายอยู่ในช่วงที่มีประสิทธิภาพสำหรับสารกันเสียที่คุณเลือกใช้
- สุขอนามัย: รักษาความสะอาดอย่างเคร่งครัดในระหว่างการผลิตเพื่อลดการปนเปื้อนของจุลินทรีย์ตั้งแต่ต้น ใช้เครื่องมือที่ผ่านการฆ่าเชื้อและทำงานในสภาพแวดล้อมที่สะอาด
- การทดสอบ Challenge Test: ควรทำการทดสอบ Challenge Test กับสูตรสุดท้ายของคุณ การทดสอบในห้องปฏิบัติการนี้จะประเมินประสิทธิภาพของระบบการกันเสียของคุณต่อจุลินทรีย์หลากหลายชนิด และเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการยืนยันว่าผลิตภัณฑ์ของคุณได้รับการป้องกันอย่างเพียงพอค่ะ
การปรับปรุงระบบการกันเสียจะช่วยป้องกันการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ หยุดการผลิตแก๊สและการขยายตัว และรับรองความปลอดภัยและความเสถียรของผลิตภัณฑ์สครับของคุณค่ะ
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องที่กล่าวถึง

Phenoxyethanol (Extra Pure)

Cetyl Alcohol

Phenoxyethanol SA (eq. Optiphen Plus)

Stearic Acid (Stearic: 39-45%, Palmitic: 53-60%)

Chlorphenesin / Phenoxyethanol (Microcare PHC eq.)

Emulsifying Wax 1000 (e.q. Emulgade 1000 NI)
