การพัฒนาสูตรเซรั่ม: เนื้อสัมผัส วิธีผสม และส่วนผสมสำหรับผิวแพ้ง่าย
คำถาม
รบกวนแกะสูตรเซรั่มนี้ให้หน่อยค่ะ อยากได้เนื้อสัมผัสที่ไม่เป็นน้ำเหลวเป็นโจ๊ก ให้พอหยิบจับขึ้นมาทาบนใบหน้าได้ ต้องใช้วัตถุดิบทั้งหมดทั้งมวลนี้อย่างละกี่เปอร์เซ็นต์คะ ขอวิธีผสมอย่างละเอียด สามารถใช้เครื่องปั่นได้ไหม หรือว่าต้องใช้ความร้อน รบกวนชี้แนะด้วยค่ะ
หากในนี้มีสารบางตัวที่อาจทำให้เกิดสิวอุดตัน หรือไม่เหมาะกับผิวบอบบางเป็นสิวง่ายแพ้ง่าย รบกวนชี้แนะตัวที่สามารถใช้แทนกันได้ที่ปลอดภัยกว่า
รายการส่วนผสม:
- Cyclopentasiloxane
- Algae (Seaweed) Extract
- Glycerin
- Dimethicone
- Polysilicone-11
- Isononyl Isononanoate
- Dimethicone/Peg-10/15 Crosspolymer
- Sesamum Indicum (Sesame) Seed Oil
- Medicago Sativa (Alfalfa) Seed Powder
- Helianthus Annuus (Sunflower) Seedcake
- Prunus Amygdalus Dulcis (Sweet Almond) Seed Meal
- Eucalyptus Globulus (Eucalyptus) Leaf Oil
- Sodium Gluconate
- Copper Gluconate
- Calcium Gluconate
- Magnesium Gluconate
- Zinc Gluconate
- Tocopheryl Succinate
- Niacin
- Sesamum Indicum (Sesame) Seed Powder
- Water\Aqua\Eau
- Dimethicone Crosspolymer
- Helichrysum Arenarium (Everlasting) Extract
- Laminaria Ochroleuca Extract
- Triticum Vulgare (Wheat) Flour Lipids
- Citrus Aurantifolia (Lime) Peel Extract
- Crithmum Maritimum Extract
- Alteromonas Ferment Extract
- Chlorella vulgaris Extract
- Yeast Extract\Faex\Extrait De Levure
- Cholesterol
- LinOleic Acid
- TetraacetylPhytosphingosine
- Caprylic/capric triglyceride
- Rosmarinus Officinalis (Rosemary) Leaf Oil
- Ocimum Basilicum (Basil) Oil
- Lavandula Angustifolia (Lavender) Oil
- Lavandula Hybrida (Lavandin) Oil
- Dipropylene glycol
- Sodium Citrate
- Limonene
- Linalool
- Phenoxyethanol
คำตอบ
จากการวิเคราะห์รายการส่วนผสมที่คุณให้มา เซรั่มนี้ถูกออกแบบมาให้มีเนื้อสัมผัสที่เป็นเอกลักษณ์ ไม่เหลวเป็นน้ำ ซึ่งน่าจะเกิดจากการผสมผสานระหว่างซิลิโคนและสารให้ความนุ่มลื่นต่างๆ แม้ว่าเราจะไม่สามารถระบุเปอร์เซ็นต์ที่แน่นอนของแต่ละส่วนผสม หรือให้คำแนะนำการผลิตที่ละเอียดเหมือนการทำในห้องปฏิบัติการได้ แต่เราสามารถอธิบายได้ว่าส่วนผสมเหล่านี้มีส่วนช่วยให้เกิดเนื้อสัมผัสที่คุณต้องการได้อย่างไร หลักการผสมโดยทั่วไปเป็นอย่างไร และให้คำแนะนำเกี่ยวกับส่วนผสมที่อาจก่อให้เกิดการอุดตันหรือระคายเคืองสำหรับผิวที่เป็นสิวง่าย/แพ้ง่าย
การวิเคราะห์สูตรเซรั่ม
เนื้อสัมผัส
เนื้อสัมผัสที่คุณต้องการคือแบบที่ไม่เหลวเป็นน้ำ สามารถหยิบจับขึ้นมาทาบนใบหน้าได้ ซึ่งส่วนใหญ่มาจากส่วนผสมกลุ่มซิลิโคน:
- Cyclopentasiloxane และ Dimethicone ให้ความรู้สึกนุ่มลื่น บางเบา
- Polysilicone-11, Dimethicone/Peg-10/15 Crosspolymer, และ Dimethicone Crosspolymer น่าจะเป็นซิลิโคนอีลาสโตเมอร์หรือครอสโพลีเมอร์ ส่วนผสมเหล่านี้ช่วยสร้างเนื้อเจลหรือเพิ่มความข้นหนืดในสูตรที่มีซิลิโคน ทำให้ได้เนื้อสัมผัสที่ไม่ไหลเยิ้ม คล้ายเจลหรือบาล์มตามที่คุณต้องการ
- สารให้ความนุ่มลื่น (Emollients) เช่น Isononyl Isononanoate และ Caprylic/capric triglyceride ก็มีส่วนช่วยให้เนื้อสัมผัสนุ่มลื่น เกลี่ยง่าย โดยไม่ทิ้งความเหนอะหนะมากเกินไป
วิธีการผสม
สูตรนี้น่าจะเป็นอิมัลชันที่ซับซ้อน อาจเป็นแบบ Water-in-Silicone เนื่องจากมีทั้งส่วนผสมที่ละลายในซิลิโคน/น้ำมัน และส่วนผสมที่ละลายในน้ำ รวมถึงมีส่วนผสมที่ช่วยเชื่อมส่วนผสมทั้งสองเข้าด้วยกัน (เช่น Dimethicone/Peg-10/15 Crosspolymer ซึ่งทำหน้าที่เป็นอิมัลซิไฟเออร์ได้)
- หลักการทั่วไป: โดยทั่วไปจะแบ่งส่วนผสมออกเป็นส่วนที่ละลายในซิลิโคน/น้ำมัน และส่วนที่ละลายในน้ำ ผสมแต่ละส่วนแยกกัน จากนั้นจึงค่อยๆ เติมส่วนที่ละลายในน้ำลงในส่วนที่ละลายในซิลิโคน/น้ำมัน พร้อมกับคนหรือปั่นด้วยความเร็วสูง
- ความร้อน: ส่วนผสมบางชนิด เช่น Cholesterol มีจุดหลอมเหลวสูงมาก (ประมาณ 150°C) ต้องใช้ความร้อนสูงในการละลายในส่วนของน้ำมัน อย่างไรก็ตาม ส่วนผสมอื่นๆ อีกหลายชนิด (เช่น Niacinamide, Yeast Extract, และสารสกัดจากพืชบางชนิด) ไม่ทนความร้อน ควรเติมที่อุณหภูมิต่ำกว่า 40-60°C ดังนั้น ส่วนของน้ำมันที่มี Cholesterol อาจต้องนำไปให้ความร้อนเพื่อละลาย Cholesterol ก่อน แล้วจึงปล่อยให้เย็นลงมากพอสมควร ก่อนนำไปผสมกับส่วนของน้ำ หรือก่อนเติมส่วนผสมที่ไม่ทนความร้อน
- เครื่องมือ: เพื่อให้ได้อิมัลชันที่คงตัวและเนื้อสัมผัสที่เนียน ไม่เหลวเป็นน้ำตามที่ต้องการ มักจะต้องใช้เครื่องปั่นแบบความเร็วสูง (High-shear mixer) หรือเครื่อง Homogenizer การคนด้วยมือหรือใช้เครื่องปั่นอาหารทั่วไปมักจะไม่เพียงพอสำหรับสูตรซิลิโคนอิมัลชันแบบนี้
เปอร์เซ็นต์ส่วนผสม
ดังที่กล่าวไปแล้ว การระบุเปอร์เซ็นต์ที่แน่นอนจากรายการส่วนผสมเพียงอย่างเดียวเป็นไปไม่ได้ ลำดับของส่วนผสมมักจะเรียงจากปริมาณมากไปน้อย แต่ก็ไม่ได้เป็นกฎตายตัวเสมอไป โดยเฉพาะสำหรับสารออกฤทธิ์ที่ใช้ในปริมาณน้อย การพัฒนาสูตรให้ได้เปอร์เซ็นต์ที่เหมาะสมต้องอาศัยการทดลองในห้องปฏิบัติการเพื่อให้ได้ความคงตัว เนื้อสัมผัส และประสิทธิภาพตามที่ต้องการ
ความเหมาะสมสำหรับผิวเป็นสิว/แพ้ง่าย และส่วนผสมทางเลือก
ส่วนผสมหลายชนิดในรายการนี้อาจก่อให้เกิดปัญหาสำหรับผิวแพ้ง่าย เป็นสิวง่าย หรือระคายเคืองง่าย:
- น้ำมัน: แม้น้ำมันหลายชนิดจะมีประโยชน์ แต่น้ำมันงา (Sesame Seed Oil) และน้ำมันสวีทอัลมอนด์ (Sweet Almond Oil) บางครั้งถูกจัดว่ามีแนวโน้มอุดตันปานกลางสำหรับบางคน แม้ว่าการตอบสนองของแต่ละบุคคลจะแตกต่างกันไปมาก ส่วน Caprylic/capric triglyceride และ Isononyl Isononanoate โดยทั่วไปถือว่ามีความเสี่ยงต่ำในการอุดตัน
- น้ำมันทางเลือก: สำหรับผิวที่เป็นสิวง่าย อาจพิจารณาใช้น้ำมันที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตัน เช่น Squalane หรือ Jojoba Oil แทน
- น้ำมันหอมระเหยและน้ำหอม: Eucalyptus Globulus Oil, Rosmarinus Officinalis Leaf Oil, Ocimum Basilicum Oil, Lavandula Angustifolia Oil, Lavandula Hybrida Oil, Limonene, และ Linalool เป็นส่วนผสมที่ทราบกันดีว่าอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองและอาการแพ้ได้ โดยเฉพาะในผิวแพ้ง่าย
- ทางเลือก: สำหรับผิวแพ้ง่าย ควรหลีกเลี่ยงสูตรที่มีน้ำมันหอมระเหยและส่วนผสมของน้ำหอม ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ระบุว่า "fragrance-free"
- Niacinamide: Niacinamide (วิตามินบี 3) มีประโยชน์มากในการลดความมันและการอักเสบ ซึ่งดีสำหรับผิวเป็นสิว อย่างไรก็ตาม ความเข้มข้นสูง (เกิน 5-10%) อาจทำให้เกิดอาการหน้าแดงหรือระคายเคืองชั่วคราวในบางคนได้ แม้ว่าชนิด Safe-B3™ จะถูกออกแบบมาเพื่อลดปัญหานี้แล้วก็ตาม
- ข้อควรพิจารณา: หากใช้ Niacinamide ควรเริ่มจากความเข้มข้นต่ำ (เช่น 2-5%) เพื่อทดสอบการตอบสนองของผิว แม้จะเป็นชนิดที่ลดอาการ Flushing แล้วก็ตาม
- Phenoxyethanol: เป็นสารกันเสียที่ใช้กันทั่วไปและโดยทั่วไปถือว่าปลอดภัยในปริมาณที่แนะนำ แต่คนจำนวนน้อยอาจเกิดการระคายเคืองหรือแพ้ได้
- ทางเลือก: หากสงสัยว่าแพ้สารนี้ อาจต้องพิจารณาระบบสารกันเสียทางเลือก ซึ่งต้องอาศัยความเชี่ยวชาญในการพัฒนาสูตรอย่างระมัดระวัง
ส่วนผสมอื่นๆ เช่น สารสกัดจากสาหร่าย, Mineral Gluconates (Sodium Gluconate, Copper Gluconate, Calcium Gluconate, Magnesium Gluconate, Zinc Gluconate), Tocopheryl Succinate (อนุพันธ์วิตามินอี), ผงเมล็ดงา, กากเมล็ดทานตะวัน, กากเมล็ดสวีทอัลมอนด์, สารสกัดเปลือกมะนาว, สารสกัด Crithmum Maritimum, สารสกัด Alteromonas Ferment, สารสกัด Chlorella vulgaris, สารสกัดยีสต์ (Yeast Resurface), Cholesterol, Oleic Acid, และ Phytosphingosine มีประโยชน์อื่นๆ ต่อผิว (เช่น ต้านอนุมูลอิสระ, ปลอบประโลม, เสริมเกราะป้องกันผิว) แต่ผลต่อการเกิดสิวหรือการระคายเคืองขึ้นอยู่กับชนิดของสารสกัด ความเข้มข้น และการตอบสนองของผิวแต่ละบุคคล Phytosphingosine ทราบกันดีว่ามีคุณสมบัติต้านการอักเสบและต้านจุลชีพ ซึ่งอาจเป็นประโยชน์สำหรับผิวเป็นสิว Cholesterol และ Oleic Acid เป็นส่วนประกอบของเกราะป้องกันผิวและช่วยเสริมความแข็งแรงได้
โดยสรุป แม้จะไม่สามารถถอดสูตรที่แน่นอนได้ เนื้อสัมผัสของเซรั่มนี้มาจากซิลิโคนและสารให้ความนุ่มลื่นในรูปแบบอิมัลชัน การผสมต้องใช้อุปกรณ์เฉพาะและการควบคุมอุณหภูมิ สำหรับผิวเป็นสิว/แพ้ง่าย ควรระมัดระวังน้ำมันหอมระเหย น้ำหอม และน้ำมันจากพืชบางชนิด และพิจารณาใช้ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำหอมและใช้น้ำมันที่ไม่ก่อให้เกิดการอุดตันแทน
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องที่กล่าวถึง

Safe-B3™ (Vitamin B3, Niacinamide)

NaturalProfile™ Sweet Almond Oil (Cold-Pressed)

Glycerin (USP/Food Grade)

Phenoxyethanol (Extra Pure)

Cyclopentasiloxane (Low-Odor Cyclomethicone)

Dimethicone (Light/50, Low-Odor)

Cholesterol (95%, NF, Fine Powder)

Yeast Resurface

Calcium Gluconate

Magnesium Gluconate (5.8% Magnesium)

Zinc Gluconate

Copper Gluconate

Limonene, D-limonene (FEMA-2633) (China)

Linalool (FEMA-2635)

Sweet Basil Oil

Eucalyptus Globulus Oil (China)

Lavandin Abrialis Oil

Lavender Oil (French, Elegant)

Rosemary Oil (Leaf, India)
