ทำความเข้าใจเรื่องนาโนไลโปโซมกับการนำพาสารเข้าสู่ผิว

คุณได้สอบถามว่า ครีมหรือเซรั่ม จำเป็น ต้องทำเป็นนาโนไลโปโซมหรือไม่ เพื่อช่วยนำพาสารสำคัญเข้าสู่ผิวได้อย่างมีประสิทธิภาพ และสารสำคัญจะไม่ทำงานเลยหากไม่ได้อยู่ในรูปนาโนไลโปโซมจริงหรือไม่

นี่คือคำอธิบายค่ะ:

• ไลโปโซม/นาโนไลโปโซมคืออะไร? ในทางเครื่องสำอาง ไลโปโซม (และนาโนไลโปโซมซึ่งมีขนาดเล็กกว่า) คืออนุภาคทรงกลมขนาดเล็กที่สร้างจากโมเลกุลไขมัน มีหน้าที่ห่อหุ้มสารสำคัญ
• อ้างว่าทำงานอย่างไร? แนวคิดคือ อนุภาคไขมันเหล่านี้สามารถช่วยปกป้องสารสำคัญที่ไวต่อการสลายตัว เพิ่มความคงตัว และอาจช่วยเพิ่มการซึมผ่านเข้าสู่ชั้นผิวได้ดีขึ้น เนื่องจากโครงสร้างของไลโปโซมมีความคล้ายคลึงกับเยื่อหุ้มเซลล์ผิว
• จำเป็นสำหรับสารสำคัญทุกชนิดหรือไม่? ไม่ค่ะ ไม่ได้จำเป็น เสมอไป สำหรับสารสำคัญ ทุกชนิด ที่จะซึมเข้าสู่ผิว การซึมผ่านผิวเป็นกระบวนการที่ซับซ้อน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ได้แก่:
  • คุณสมบัติของสารสำคัญ: ขนาดโมเลกุล น้ำหนักโมเลกุล การละลาย (ละลายในน้ำหรือน้ำมัน) และขั้วของสารสำคัญนั้นๆ
  • รูปแบบของผลิตภัณฑ์ (Formulation): ชนิดของเนื้อครีมหรือเซรั่ม (เช่น อิมัลชันแบบน้ำในน้ำมัน หรือน้ำมันในน้ำ, เจล), การมีสารช่วยนำพา (penetration enhancers) และส่วนประกอบโดยรวมของผลิตภัณฑ์
  • สภาพผิว: ความสมบูรณ์ของเกราะป้องกันผิว (skin barrier), ระดับความชุ่มชื้น, และอุณหภูมิผิว

แม้ว่าระบบนำส่งแบบต่างๆ เช่น ไลโปโซม อาจ มีประโยชน์สำหรับสารสำคัญบางชนิด (โดยเฉพาะสารที่ไม่คงตัว ละลายได้ไม่ดี หรือซึมผ่านเกราะป้องกันผิวได้ยากด้วยตัวเอง) และอาจช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของสารเหล่านั้นได้ แต่ก็ไม่ใช่หนทาง เดียว ที่สารสำคัญจะเข้าสู่ผิวได้

สารสำคัญหลายชนิด สามารถและซึมเข้าสู่ผิวได้ในระดับหนึ่ง โดยไม่ต้องถูกห่อหุ้มด้วยไลโปโซม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของสารนั้นๆ และรูปแบบของผลิตภัณฑ์

สรุป: ข้ออ้างที่ว่าสารสำคัญ ไม่สามารถ เข้าสู่ผิวได้เลย หรือจะเห็นผลน้อยมาก หากไม่ได้อยู่ในรูปนาโนไลโปโซมนั้น เป็นการกล่าวที่เกินจริง แม้ว่านาโนไลโปโซมจะเป็นระบบนำส่งชนิดหนึ่งที่ สามารถ ช่วยเพิ่มการซึมผ่านและความคงตัวให้กับสาร บางชนิด ได้ แต่ประสิทธิภาพของครีมหรือเซรั่มขึ้นอยู่กับสูตรโดยรวม ชนิดของสารสำคัญที่ใช้ และการผสมผสานส่วนประกอบต่างๆ เข้าด้วยกันอย่างเหมาะสม ไม่ได้ขึ้นอยู่แค่เพียงการมีนาโนไลโปโซมเท่านั้นค่ะ