จุดขาวในลิปบาล์มทำเอง (Fat Bloom)
คำถาม
ฉันทำลิปบาล์มโดยใช้ beeswax, cocoa butter, shea butter, mango butter, rice bran oil, grape seed oil และ essential oil ก่อนหน้านี้มีปัญหาเรื่องเนื้อสัมผัส/การแยกชั้น (ตามที่เคยสอบถามไป) ตอนนี้หลังจากที่ทำให้เย็นและเก็บไว้ พบว่ามีจุดสีขาวๆ เกิดขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อนำไปแช่เย็นหรือเก็บในอุณหภูมิที่เย็นกว่า (ประมาณ 25°C) เมื่อเทียบกับอุณหภูมิที่อุ่นกว่า (ประมาณ 30°C)
- จุดสีขาวเหล่านี้คืออะไร? ผลิตภัณฑ์เสียหรือยัง?
- จำเป็นต้องนำลิปบาล์มไปแช่เย็นหรือไม่?
- ฉันควรใส่ lecithin หรือสารกันเสียในสูตรนี้หรือไม่?
คำตอบ
เรียน คุณลูกค้า,
ขอขอบคุณที่ติดต่อเข้ามาและให้ข้อมูลโดยละเอียดเกี่ยวกับกระบวนการทำลิปบาล์มและปัญหาที่คุณพบค่ะ
จากคำอธิบายและส่วนประกอบที่คุณใช้ (ขี้ผึ้ง, โกโก้บัตเตอร์, เชียบัตเตอร์, แมงโก้บัตเตอร์) จุดสีขาวที่คุณเห็นมีแนวโน้มสูงที่จะเป็น Fat Bloom หรือ Wax Bloom ค่ะ ปรากฏการณ์นี้เป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นในผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของไขมันและแว็กซ์จากธรรมชาติ โดยเฉพาะบัตเตอร์ต่างๆ เช่น โกโก้บัตเตอร์และเชียบัตเตอร์
Fat Bloom คืออะไร?
Fat Bloom เกิดขึ้นเมื่อไขมันและแว็กซ์ชนิดต่างๆ ในลิปบาล์มตกผลึกในอัตราที่แตกต่างกัน หรือตกผลึกในรูปแบบที่ไม่เสถียร เมื่อเวลาผ่านไป ผลึกที่ไม่เสถียรเหล่านี้สามารถจัดเรียงตัวใหม่และเคลื่อนที่มาที่ผิวหน้าหรือภายในเนื้อผลิตภัณฑ์ ทำให้เห็นเป็นจุดสีขาวหรือเป็นฝ้าขาวๆ ค่ะ ปัญหานี้ส่วนใหญ่เป็นเพียงปัญหาด้านความสวยงามของเนื้อผลิตภัณฑ์ และไม่ได้หมายความว่าผลิตภัณฑ์เสียในแง่ของการปนเปื้อนจากจุลินทรีย์เสมอไปค่ะ
ทำไมถึงเกิดขึ้น?
ปัจจัยหลักที่กระตุ้นให้เกิด Fat Bloom คือ:
- การเย็นตัวอย่างรวดเร็ว: การนำลิปบาล์มไปแช่ตู้เย็นทำให้ไขมันแข็งตัวเร็วเกินไป ซึ่งส่งเสริมให้เกิดการก่อตัวของโครงสร้างผลึกที่ไม่เสถียร
- การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ: การเก็บผลิตภัณฑ์ในสภาพแวดล้อมที่มีอุณหภูมิเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ ก็สามารถทำให้ไขมันบางส่วนละลายและกลับมาตกผลึกใหม่ ซึ่งนำไปสู่การเกิด Bloom ได้
- ส่วนประกอบของสูตร: ไขมันบางชนิด เช่น โกโก้บัตเตอร์ มีแนวโน้มที่จะตกผลึกได้หลายรูปแบบ (polymorphism) ทำให้ไวต่อการเกิด Bloom เป็นพิเศษ
การที่คุณสังเกตว่าล็อตที่เก็บในอุณหภูมิห้องที่อุ่นกว่าเล็กน้อย (ประมาณ 30°C) ไม่มีจุดเกิดขึ้น ในขณะที่ล็อตที่เก็บในอุณหภูมิที่เย็นกว่า (ประมาณ 25°C) หรือล็อตที่นำไปแช่เย็นมีจุดขึ้นนั้น สนับสนุนอย่างยิ่งว่าปัญหานี้คือ Fat Bloom ที่เกี่ยวข้องกับอุณหภูมิและอัตราการเย็นตัวค่ะ ล็อตที่ใส่ Essential Oil เยอะ อาจมีการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติการตกผลึก ทำให้เกิด Bloom เร็วขึ้นได้
วิธีป้องกัน Fat Bloom:
วิธีที่ดีที่สุดในการป้องกัน Fat Bloom คือการควบคุมกระบวนการเย็นตัว:
- ปล่อยให้เย็นตัวอย่างช้าๆ: หลังจากเทส่วนผสมที่หลอมเหลวลงในภาชนะแล้ว ให้ปล่อยให้เย็นตัวและแข็งตัวอย่างช้าๆ ที่อุณหภูมิห้อง แทนที่จะนำไปแช่ตู้เย็น วิธีนี้จะช่วยให้ไขมันก่อตัวเป็นโครงสร้างผลึกที่เสถียรมากขึ้น
- หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ: เก็บผลิตภัณฑ์ที่ทำเสร็จแล้วในสภาพแวดล้อมที่เย็นและคงที่ หลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่มากเกินไป
สำหรับคำถามอื่นๆ ของคุณ:
- ผลิตภัณฑ์เสียหรือไม่? จุดสีขาวที่เห็นน่าจะเป็น Fat Bloom ไม่ใช่การเสียจากจุลินทรีย์ อย่างไรก็ตาม เนื่องจากคุณใช้น้ำมันธรรมชาติ (เช่น น้ำมันรำข้าวและน้ำมันเมล็ดองุ่น) และไม่ได้ใส่สารกันเสียหรือสารต้านอนุมูลอิสระ มีความเป็นไปได้ที่น้ำมันจะเหม็นหืนเมื่อเวลาผ่านไป โดยเฉพาะหากสัมผัสกับอากาศ แสง หรือความร้อน การเหม็นหืนมักจะมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ การเติมสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินอี (Tocopherol) สามารถช่วยยืดอายุการเก็บรักษาน้ำมันจากการเหม็นหืนได้ค่ะ
- จำเป็นต้องแช่เย็นไหม? ไม่จำเป็นต้องแช่เย็นค่ะ และการแช่เย็นกลับเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิด Fat Bloom ได้ง่ายขึ้น การปล่อยให้เย็นตัวอย่างช้าๆ ที่อุณหภูมิห้องเป็นวิธีที่แนะนำค่ะ
- เลซิตินและสารกันเสีย: เลซิตินเป็นสารประสาน (Emulsifier) ที่ใช้สำหรับผสมน้ำกับน้ำมัน เนื่องจากสูตรลิปบาล์มของคุณดูเหมือนจะเป็นสูตรที่ไม่มีน้ำ (Anhydrous - มีแต่น้ำมัน บัตเตอร์ และแว็กซ์) จึงไม่จำเป็นต้องใช้เลซิตินเพื่อการประสานค่ะ ผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีน้ำโดยทั่วไปไม่จำเป็นต้องใช้สารกันเสียเพื่อป้องกันการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ เพราะจุลินทรีย์ต้องการน้ำในการเจริญเติบโต ดังนั้น คุณไม่จำเป็นต้องใส่สารกันเสียเพื่อป้องกันการเสียจากจุลินทรีย์ในสูตรนี้ เว้นแต่จะมีการปนเปื้อนของน้ำเข้ามาในกระบวนการผลิตหรือระหว่างการใช้งาน อย่างที่กล่าวไปข้างต้น สามารถเติมสารต้านอนุมูลอิสระเพื่อช่วยป้องกันการเหม็นหืนของน้ำมันได้ค่ะ
การปรับสูตรลิปบาล์ม:
การทำให้ได้เนื้อลิปบาล์มที่ต้องการนั้นเกี่ยวข้องกับการปรับสมดุลของส่วนประกอบต่างๆ สูตรลิปบาล์มทั่วไปอาจมีสัดส่วนโดยประมาณดังนี้:
- แว็กซ์ (เช่น ขี้ผึ้ง): ช่วยให้โครงสร้างแข็งตัวและมีความคงรูป มักใช้ประมาณ 15-25%
- บัตเตอร์ (เช่น โกโก้, เชีย, แมงโก้): ช่วยให้เนื้อผลิตภัณฑ์มีน้ำหนัก ให้ความรู้สึกที่ดี และให้ความชุ่มชื้น มักใช้ประมาณ 40-60%
- น้ำมันเหลว (เช่น น้ำมันรำข้าว, น้ำมันเมล็ดองุ่น, Fractionated Coconut Oil): ช่วยให้ทาได้ง่าย ให้ความชุ่มชื้น และปรับความแข็งของเนื้อผลิตภัณฑ์ มักใช้ประมาณ 20-30%
สูตรปัจจุบันของคุณที่ใช้ส่วนประกอบทุกอย่างเท่ากันโดยน้ำหนัก อาจทำให้ได้เนื้อบาล์มที่ค่อนข้างนิ่ม ขึ้นอยู่กับชนิดของน้ำมันและบัตเตอร์ที่ใช้ การทดลองปรับสัดส่วนเหล่านี้และควบคุมการเย็นตัวอย่างเหมาะสม จะช่วยให้คุณได้เนื้อผลิตภัณฑ์ที่ต้องการและป้องกันการเกิด Bloom ได้ค่ะ
คำแนะนำของทีมงานก่อนหน้านี้ที่ให้ใช้ Water Balm™ (รหัสสินค้า 963) ที่ 5% มักใช้เพื่อสร้างบาล์มแบบ Water-in-Oil หรือช่วยปรับปรุงเนื้อสัมผัสในบางสูตร แม้ว่าอาจส่งผลต่อความรู้สึกโดยรวมของเนื้อผลิตภัณฑ์ แต่ก็ไม่ได้ช่วยป้องกัน Fat Bloom โดยตรง ซึ่งเป็นปัญหาการตกผลึกของไขมัน/แว็กซ์ในระบบที่ไม่มีน้ำค่ะ การเน้นการควบคุมการเย็นตัวเป็นวิธีแก้ปัญหาหลักสำหรับ Bloom ค่ะ
หวังว่าคำอธิบายนี้จะเป็นประโยชน์นะคะ หากมีคำถามเพิ่มเติม สามารถสอบถามได้เลยค่ะ
ขอแสดงความนับถือ
ทีมงาน MySkinRecipes
ผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องที่กล่าวถึง

Shea Butter (Refined , Deodorised)

NaturalProfile™ Grape Seed Oil (Cold-Pressed)

Cocoa Butter (Deodorized, Refined)

Natural White Beeswax (USA, Melting 62C, Deodorized)
