ตรวจสอบและปรับปรุงสูตรเซรั่ม ครีมทาหน้า และครีมทาผิวกายทำเอง

คำแนะนำสำหรับสูตรเครื่องสำอางทำเองของคุณ

เป็นเรื่องที่ดีมากที่คุณสนใจและเริ่มทำเครื่องสำอางใช้เองค่ะ การทำเองสนุกและได้เรียนรู้ แต่ก็ต้องให้ความสำคัญกับความปลอดภัยและความคงตัวของผลิตภัณฑ์ด้วยนะคะ มาดูสูตรที่คุณให้มาทีละสูตรพร้อมคำแนะนำค่ะ

เซรั่มทาผิวหน้าเช้า-เย็น

สูตรเซรั่มของคุณเป็นเบสน้ำและมีส่วนผสมที่ละลายน้ำได้ดี ซึ่งเหมาะกับเนื้อเซรั่มค่ะ ส่วนผสมหลักได้แก่:

• Vitamin C (L-ascorbic acid) (Ultra-Fine) 5%: L-ascorbic acid เป็นวิตามินซีที่มีประสิทธิภาพสูง แต่จากคำอธิบายผลิตภัณฑ์ ระบุว่ามีความเสถียรต่ำเมื่อละลายในน้ำ และต้องการ pH ที่ต่ำ (ประมาณ 2.0-4.0 โดย อย. กำหนดให้ผลิตภัณฑ์ทาทิ้งไว้บนผิวมี pH ไม่ต่ำกว่า 3.5) เพื่อความคงตัว pH ที่ต่ำนี้อาจทำให้ผิวระคายเคืองได้ง่ายค่ะ ลองพิจารณาใช้วิตามินซีอนุพันธ์อื่นที่เสถียรในน้ำมากกว่า เช่น Sodium Ascorbyl Phosphate หรือ Magnesium Ascorbyl Phosphate หรือหากต้องการใช้ L-ascorbic acid ต่อไป ต้องปรับ pH อย่างระมัดระวังและใช้สารช่วยเพิ่มความเสถียรค่ะ
• Vitamin E (Tocopheryl Acetate) (Water-Soluble) 3%: วิตามินอีอะซิเตทชนิดละลายน้ำนี้เหมาะสำหรับสูตรเบสน้ำค่ะ และช่วยเสริมฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ รวมถึงช่วยปกป้องส่วนผสมอื่นจากการเสื่อมสภาพจากปฏิกิริยาออกซิเดชัน ตามที่ระบุในคำอธิบายผลิตภัณฑ์ค่ะ
• Hyaluronic Acid (Japan) 1%: เป็นสารให้ความชุ่มชื้นที่ดีค่ะ คำอธิบายระบุว่าชนิดนี้ละลายน้ำได้ง่ายและเหมาะกับเซรั่มค่ะ
• ActiveProtec™ UV 2%: ส่วนผสมนี้ช่วยปกป้องสูตรของคุณจากการเสื่อมสภาพเนื่องจากแสง UV ตามที่ระบุในคำอธิบาย แม้จะมีสารกรอง UV อยู่บ้าง แต่ก็ไม่สามารถทดแทนครีมกันแดดโดยเฉพาะสำหรับการปกป้องผิวจากแสงแดดได้ค่ะ

ส่วนประกอบสำคัญที่ขาดไป: สูตรเซรั่มของคุณเป็นเบสน้ำและ ขาดสารกันเสีย (Preservative) ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งค่ะ หากไม่มีสารกันเสียที่เหมาะสม เซรั่มจะเสี่ยงต่อการปนเปื้อนและการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ แบคทีเรีย และเชื้อรา ซึ่งจะทำให้ผลิตภัณฑ์เสียและอาจเป็นอันตรายต่อผิวได้ คุณจำเป็นต้องเพิ่มสารกันเสียสำหรับเครื่องสำอางชนิดออกฤทธิ์กว้าง (broad-spectrum preservative) ลงในสูตรนี้ค่ะ

คำแนะนำเพื่อปรับปรุง:

1. เพิ่มสารกันเสีย: ใส่สารกันเสียที่เหมาะสมในอัตราส่วนตามที่ผู้ผลิตแนะนำ
2. จัดการความเสถียรของ Vitamin C: ปรับ pH ให้อยู่ในช่วงที่ L-ascorbic acid เสถียร (และระวังเรื่องการระคายเคือง) หรือเปลี่ยนไปใช้วิตามินซีอนุพันธ์ที่เสถียรกว่าในเบสน้ำค่ะ
3. พิจารณาใช้ Chelating Agent: การเติมสารจับประจุโลหะ (chelating agent) เช่น Disodium EDTA สามารถช่วยเพิ่มความเสถียรของส่วนผสมบางชนิด เช่น Vitamin C ได้ โดยการจับกับไอออนโลหะในน้ำ

ครีมทาผิวหน้าเช้า-เย็น

สูตรนี้เป็นลักษณะ Emulsion (มีทั้งส่วนน้ำและน้ำมัน) ประกอบด้วย:

• Natural White Beeswax 5% และ Fractionated Coconut Oil 27%: ส่วนผสมเหล่านี้รวมกันเป็น Oil phase (รวม 32%) Beeswax ทำหน้าที่เป็นสารเพิ่มความหนืดและ Emollient ตามคำอธิบายค่ะ
• Polysorbate 20 (Tween 20) 10%: Polysorbate 20 เป็น Emulsifier ชนิดไม่มีประจุ แม้จะช่วยได้บ้าง แต่การใช้ Polysorbate 20 เพียงอย่างเดียวในการทำ Emulsion ที่มี Oil phase สูงถึง 32% อาจไม่เพียงพอที่จะทำให้เนื้อครีมคงตัว ไม่แยกชั้นเมื่อเวลาผ่านไป คำอธิบายระบุว่าละลายในน้ำมันได้ไม่สมบูรณ์ค่ะ
• VersaMoist™ 3%: ส่วนผสมนี้ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นและอาจช่วยเสริมความเสถียรของ Emulsion ได้บ้าง ตามคำอธิบาย แต่ไม่ใช่ Emulsifier หลักค่ะ
• Alpha Arbutin (China, Crystal Form) 2% และ Z-White™ 1%: ส่วนผสมเหล่านี้ช่วยให้ผิวกระจ่างใส คำอธิบายของ Alpha Arbutin ระบุว่าไวต่อ pH (ควรอยู่ในช่วง 3.5-6.5 หลีกเลี่ยง pH > 8) และไวต่อแสง ควรใช้สารช่วยป้องกันการเปลี่ยนสี (เช่น ActiveProtec™ OX) และบรรจุภัณฑ์ที่ทึบแสงค่ะ

ส่วนประกอบสำคัญที่ขาดไป: เช่นเดียวกับเซรั่ม สูตรครีมนี้มีส่วนของน้ำและ ขาดสารกันเสีย (Preservative) ซึ่งจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับการป้องกันการปนเปื้อนและการเสื่อมสภาพของผลิตภัณฑ์ คุณต้องเพิ่มสารกันเสียสำหรับเครื่องสำอางชนิดออกฤทธิ์กว้าง

คำแนะนำเพื่อปรับปรุง:

1. เพิ่มสารกันเสีย: ใส่สารกันเสียที่เหมาะสมในอัตราส่วนตามที่ผู้ผลิตแนะนำ
2. ปรับปรุงความคงตัวของ Emulsion: ใช้ระบบ Emulsifier ที่เหมาะสมกับการทำครีม (O/W Emulsion) มากขึ้น ซึ่งอาจต้องใช้ Emulsifier ตัวอื่นร่วมกับ Polysorbate 20 หรือใช้ Emulsifier หลักที่เหมาะสมกว่าค่ะ
3. ปกป้อง Alpha Arbutin: ตรวจสอบให้แน่ใจว่า pH สุดท้ายของสูตรอยู่ในช่วงที่แนะนำ (3.5-6.5) และพิจารณาใช้สารจับประจุโลหะ (chelating agent) และบรรจุภัณฑ์ทึบแสงเพื่อป้องกัน Alpha Arbutin เสื่อมสภาพ

ครีมทาผิวกายเช้า-เย็น

สูตรนี้มีส่วนผสมที่น่าสนใจหลายตัวที่ช่วยเรื่องความกระจ่างใสและความชุ่มชื้นค่ะ อย่างไรก็ตาม มี ข้อผิดพลาดสำคัญเกี่ยวกับสัดส่วนเปอร์เซ็นต์ที่ระบุ จากรายการส่วนผสมที่คุณให้มา เมื่อรวมเปอร์เซ็นต์ของส่วนผสมทั้งหมด (ยกเว้นน้ำที่ระบุ 100%) จะได้ผลรวมเท่ากับ 100% พอดี (5+30+10+15+15+3+8+3+1+1+3+2+4 = 100%) ซึ่งหมายความว่าไม่มีส่วนของน้ำเหลืออยู่เลยค่ะ แต่คุณระบุ Sterile/Distilled Water 100% ซึ่งไม่ถูกต้องค่ะ สูตรเครื่องสำอางโดยทั่วไปส่วนผสมทั้งหมดจะต้องรวมกันได้ 100% พอดี คุณจำเป็นต้องตรวจสอบและแก้ไขสัดส่วนเปอร์เซ็นต์ของส่วนผสมทั้งหมดให้ถูกต้อง โดยรวมกันแล้วได้ 100% ค่ะ ซึ่งอาจจะต้องลดเปอร์เซ็นต์ของส่วนผสมบางตัวลง หรือเพิ่มส่วนของน้ำให้เหมาะสมค่ะ

สมมติว่าความตั้งใจคือการใส่สาร Active เหล่านี้ทั้งหมด มาดูส่วนผสมกันค่ะ:

• สารให้ความกระจ่างใสความเข้มข้นสูงหลายชนิด: สูตรนี้มีสารให้ความกระจ่างใสที่มีศักยภาพสูงหลายชนิดในความเข้มข้นที่ค่อนข้างสูง ได้แก่ Vitamin C (L-ascorbic acid) 15%, Safe-B3™ (Niacinamide) 8%, Activated Resorcinol™ 1%, Kojic Acid Dipalmitate 3%, MSH White™ 2%, GlucoBright™ 4%, และ Z-White™ 1% แม้ว่าบางส่วนผสมจะทำงานเสริมกันได้ (เช่น Safe-B3™ กับ GlucoBright™, L-Ascorbic Acid กับ Kojic Acid Dipalmitate, MSH White™ กับส่วนผสมอื่น) แต่การใช้สาร Active จำนวนมากขนาดนี้ในเปอร์เซ็นต์ที่สูง อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการระคายเคืองผิว การแพ้ และปัญหาความเข้ากันได้ระหว่างส่วนผสมได้ค่ะ คำอธิบายของ Activated Resorcinol™ ระบุว่าความเข้มข้นสูงอาจทำให้ระคายเคืองได้ และไม่ควรใช้ร่วมกับ Alpha Arbutin (แม้จะไม่ได้อยู่ในสูตรนี้ แต่ก็แสดงให้เห็นถึงปัญหาการใช้สาร Active ที่มีกลไกคล้ายกันร่วมกัน) Kojic Acid Dipalmitate ละลายในน้ำมันและต้องใช้ความร้อนช่วยละลาย (จากคำอธิบาย) MSH White™ ละลายในน้ำมัน/แอลกอฮอล์โดยใช้ความร้อน (จากคำอธิบาย) GlucoBright™ ละลายน้ำได้และเข้ากันได้ดีกับ Safe-B3™ (จากคำอธิบาย) Z-White™ ละลายน้ำได้และเสริมฤทธิ์กับส่วนผสมอื่น (จากคำอธิบาย)
• Vitamin C (L-ascorbic acid) 15%: เช่นเดียวกับเซรั่ม L-ascorbic acid ไม่เสถียรในสูตรเบสน้ำ โดยเฉพาะที่ความเข้มข้นสูงขนาดนี้ คำอธิบายยืนยันความเสถียรต่ำในน้ำและข้อกำหนดเรื่อง pH มีแนวโน้มที่จะเสื่อมสภาพอย่างรวดเร็วในเนื้อครีม เว้นแต่จะมีการทำให้เสถียรเป็นพิเศษค่ะ
• ระบบ Emulsifier (Natural White Beeswax 5% และ Polysorbate 20 10%): คล้ายกับครีมทาผิวหน้า ระบบนี้อาจไม่เพียงพอที่จะสร้าง Emulsion ที่คงตัวสำหรับ Oil phase 30% และสาร Active ปริมาณมากค่ะ คำอธิบายของ Polysorbate 20 ระบุว่าละลายในน้ำมันได้ไม่สมบูรณ์
• Double Glycerin 15% และ VersaMoist™ 3%: ส่วนผสมเหล่านี้เป็น Humectant ที่ดี ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้น ตามที่คำอธิบายระบุ Double Glycerin สามารถละลายได้ทั้งในน้ำและน้ำมันค่ะ

ส่วนประกอบสำคัญที่ขาดไป: สูตรนี้ก็ ขาดสารกันเสีย (Preservative) เช่นกันค่ะ เมื่อแก้ไขเปอร์เซ็นต์แล้วจะมีส่วนของน้ำอยู่ ซึ่งจำเป็นต้องมีสารกันเสียเพื่อความปลอดภัยและยืดอายุผลิตภัณฑ์อย่างยิ่งค่ะ

คำแนะนำเพื่อปรับปรุง:

1. แก้ไขสัดส่วนเปอร์เซ็นต์: นี่คือขั้นตอนที่เร่งด่วนที่สุด ปรับเปอร์เซ็นต์ของส่วนผสมทั้งหมดให้รวมกันได้ 100% โดยต้องมีส่วนของน้ำในปริมาณที่เหมาะสมค่ะ
2. เพิ่มสารกันเสีย: ใส่สารกันเสียที่เหมาะสมในอัตราส่วนตามที่ผู้ผลิตแนะนำ
3. ลดความซับซ้อนของสาร Active/ลดความเข้มข้น: สำหรับผู้เริ่มต้น การใช้สาร Active ที่มีศักยภาพสูงจำนวนมากขนาดนี้มีความท้าทายและเสี่ยงต่อการระคายเคืองสูง ลองพิจารณาเลือกใช้สารให้ความกระจ่างใสหลัก 2-3 ชนิดในความเข้มข้นที่เหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงการระคายเคืองและความซับซ้อนในการทำสูตร ศึกษาคำอธิบายผลิตภัณฑ์สำหรับอัตราส่วนการใช้ที่แนะนำและข้อควรระวังเรื่องความเข้ากันได้
4. จัดการความเสถียรของ Vitamin C: หากยังต้องการใช้ L-ascorbic acid ต้องจัดการเรื่องความเสถียรตามที่แนะนำสำหรับเซรั่ม หรือเปลี่ยนไปใช้อนุพันธ์ที่เสถียรกว่าค่ะ
5. ปรับปรุงความคงตัวของ Emulsion: ใช้ระบบ Emulsifier ที่เหมาะสมและแข็งแรงกว่าสำหรับการทำครีม/โลชั่น
6. พิจารณาเรื่อง pH: ตรวจสอบให้แน่ใจว่า pH สุดท้ายของสูตรเหมาะสมกับสาร Active ที่เลือกใช้ (เช่น Alpha Arbutin ต้องการ pH 3.5-6.5, L-Ascorbic Acid ต้องการ pH ต่ำ, Safe-B3™ ทำงานได้ดีที่สุดที่ 4.0-7.0) การใช้สาร Active หลายชนิดที่มีช่วง pH ที่เหมาะสมต่างกันอาจเป็นเรื่องท้าทายค่ะ

คำแนะนำเพิ่มเติมสำหรับผู้เริ่มต้น:

• เริ่มจากสูตรที่ไม่ซับซ้อน: ในช่วงแรกของการหัดทำ ควรเริ่มต้นจากสูตรที่มีส่วนผสมน้อยชิ้นและทำได้ง่ายก่อนค่ะ
• ความแม่นยำในการชั่งตวง: การทำเครื่องสำอางต้องใช้ความแม่นยำในการชั่งตวงส่วนผสมตามสูตรอย่างเคร่งครัดค่ะ
• ทำความเข้าใจคุณสมบัติของส่วนผสม: ศึกษาคุณสมบัติของส่วนผสมแต่ละตัว เช่น การละลาย (น้ำ/น้ำมัน), pH ที่เหมาะสม, ความเสถียร, และข้อควรระวังในการใช้ จากคำอธิบายผลิตภัณฑ์ค่ะ
• สารกันเสียเป็นสิ่งจำเป็น: ผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำเป็นส่วนประกอบจำเป็นต้องมีสารกันเสียเสมอ เพื่อความปลอดภัยและยืดอายุผลิตภัณฑ์ค่ะ
• ทดสอบความเข้ากันได้: หากผสมสารหลายชนิด ควรตรวจสอบว่าสามารถเข้ากันได้หรือไม่ค่ะ
• การทดสอบการแพ้: ก่อนใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำเอง ควรทดสอบทาในบริเวณเล็กๆ ก่อนเสมอ เพื่อดูว่ามีการแพ้หรือระคายเคืองหรือไม่ค่ะ

การทำเครื่องสำอางเป็นกระบวนการเรียนรู้ค่ะ การแก้ไขจุดที่กล่าวมาจะช่วยให้คุณสร้างผลิตภัณฑ์ที่ปลอดภัยและคงตัวมากขึ้นได้ค่ะ ขอให้สนุกกับการทำนะคะ!