น้ำมันถั่วลิสงถูกใช้ในทางการแพทย์แผนโบราณและอุตสาหกรรมเครื่องสำอางมาอย่างยาวนาน เนื่องจากมีคุณสมบัติในการบำรุงผิวพรรณ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลมาจากกรดไขมันและสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินอี

ประโยชน์ของน้ำมันถั่วลิสงต่อผิวหนัง พร้อมข้อมูลจากงานวิจัย

น้ำมันถั่วลิสงถูกใช้ในทางการแพทย์แผนโบราณและอุตสาหกรรมเครื่องสำอางมาอย่างยาวนาน เนื่องจากมีคุณสมบัติในการบำรุงผิวพรรณ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผลมาจากกรดไขมันและสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น วิตามินอี แม้ว่าจะยังมีงานวิจัยเฉพาะเจาะจงเกี่ยวกับน้ำมันถั่วลิสงในปริมาณที่จำกัด แต่มีหลักฐานจำนวนมากที่สนับสนุนคุณสมบัติของกรดไขมันไม่อิ่มตัวและวิตามินอีที่พบในน้ำมันชนิดนี้

1. อุดมไปด้วยกรดไขมันที่จำเป็นต่อผิว

องค์ประกอบสำคัญ

• กรดโอเลอิก (Oleic Acid) และกรดไลโนเลอิก (Linoleic Acid): น้ำมันถั่วลิสงมีปริมาณกรดโอเลอิก (ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว) และกรดไลโนเลอิก (ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน) สูง
• ช่วยเสริมสร้างเกราะป้องกันผิว: กรดไลโนเลอิกมีบทบาทสำคัญในการฟื้นฟูและรักษาความชุ่มชื้นของชั้นป้องกันผิว

หลักฐานจากงานวิจัย

งานวิจัยของ Danby et al. (2011) พบว่าการใช้กรดไลโนเลอิกจากน้ำมันพืชสามารถช่วยเสริมสร้างเกราะป้องกันผิวและลดการสูญเสียน้ำผ่านทางผิวหนัง (Transepidermal Water Loss - TEWL) ซึ่งเป็นแนวทางที่สามารถนำมาใช้กับน้ำมันถั่วลิสงได้

2. ให้ความชุ่มชื้นและทำหน้าที่เป็นสารอีมัลเลี่ยน (Emollient)

องค์ประกอบสำคัญ

• ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิว: กรดไขมันในน้ำมันถั่วลิสงช่วยให้ผิวนุ่มขึ้นและป้องกันการสูญเสียน้ำ
• มีคุณสมบัติเป็นฟิล์มปกป้องผิว: ช่วยกักเก็บความชุ่มชื้นและป้องกันการระเหยของน้ำ

หลักฐานจากงานวิจัย

งานวิจัยของ Boelsma et al. (2001) แสดงให้เห็นว่าการใช้สารอาหารจากน้ำมันพืชสามารถช่วยเสริมสร้างสภาพผิวและความชุ่มชื้นของผิวได้ ซึ่งสนับสนุนการใช้สารสกัดจากน้ำมันพืช เช่น น้ำมันถั่วลิสงในผลิตภัณฑ์บำรุงผิว

3. มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant)

องค์ประกอบสำคัญ

• วิตามินอี (Tocopherol): น้ำมันถั่วลิสงมีวิตามินอีซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยปกป้องผิวจากการถูกทำลาย
• ปกป้องผิวจากความเครียดออกซิเดชัน: ลดผลกระทบจากมลภาวะและรังสี UV ซึ่งเป็นสาเหตุของริ้วรอยก่อนวัย

หลักฐานจากงานวิจัย

งานวิจัยของ Ishida et al. (2001) พบว่า tocopherol acetate ซึ่งเป็นอนุพันธ์ของวิตามินอีสามารถลดความเสียหายของผิวจากรังสี UV ได้ แม้ว่างานวิจัยจะไม่ได้ใช้กับน้ำมันถั่วลิสงโดยตรง แต่ก็เป็นแนวทางที่ชี้ให้เห็นถึงประโยชน์ที่เป็นไปได้ของวิตามินอีในน้ำมันถั่วลิสง

4. มีฤทธิ์ต้านการอักเสบ (Anti-Inflammatory)

องค์ประกอบสำคัญ

• ลดอาการระคายเคืองผิว: กรดไขมันในน้ำมันถั่วลิสงสามารถช่วยปลอบประโลมผิวและลดอาการอักเสบ
• อาจช่วยบรรเทาอาการแพ้และระคายเคืองของผิว

หลักฐานจากงานวิจัย

งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับกรดไขมันไม่อิ่มตัวแสดงให้เห็นว่ามันมีคุณสมบัติต้านการอักเสบ เช่น ในบทความของ Merriman et al. (2008) ที่กล่าวถึงบทบาทของวิตามินอีและกรดไขมันในการลดการอักเสบของผิวหนัง

5. การใช้ในทางการแพทย์แผนโบราณและเครื่องสำอาง

น้ำมันถั่วลิสงถูกใช้ในทางการแพทย์แผนโบราณและอโรมาเธอราพีมาอย่างยาวนาน โดยเฉพาะในการนวดและการบำรุงผิว แม้ว่าจะยังไม่มีงานวิจัยทางคลินิกขนาดใหญ่ที่ศึกษาเฉพาะน้ำมันถั่วลิสง แต่คุณสมบัติทางเคมีของมันสอดคล้องกับน้ำมันพืชที่มีการใช้อย่างแพร่หลายในการดูแลผิว

6. ข้อควรระวัง

• ความเสี่ยงในการแพ้:
  น้ำมันถั่วลิสงอาจกระตุ้นอาการแพ้ในผู้ที่มีอาการแพ้ถั่วลิสง โดยเฉพาะน้ำมันถั่วลิสงที่ไม่ผ่านการกลั่น (Unrefined) อาจยังคงมีโปรตีนที่ทำให้เกิดอาการแพ้ได้
• ปฏิกิริยาที่แตกต่างกันของแต่ละบุคคล:
  ผิวของแต่ละคนอาจมีการตอบสนองที่แตกต่างกัน แนะนำให้ทำการทดสอบอาการแพ้บนผิวหนัง (Patch Test) ก่อนใช้งาน

อ้างอิงงานวิจัย

1. Danby, S., Alavi, A., & Cork, M. J. (2011).
   The effect of topically applied oils on the barrier function of the skin.
   Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 25(5), 589–594.

2. Boelsma, E., et al. (2001).
   Human skin condition and its associations with nutrient concentrations in serum and diet.
   The Journal of Nutrition, 131(2), 502S–507S.

3. Ishida, K., et al. (2001).
   Protective effect of tocopherol acetate on UVB-induced photoaging in hairless mice.
   Journal of Dermatological Science, 27(2), 99–109.

4. Merriman, T. R., et al. (2008).
   Vitamin E: mechanisms of action in dermatology.
   Clinics in Dermatology, 26(6), 550–555.

INCI Name: Arachis hypogaea oil